Centrum Badań Zmian Klimatu i Środowiska (Centrum CeReClimEn) UMCS opublikowało swoją pierwszą monografię naukową pt. Wyzwania i szanse zrównoważonego rozwoju Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A. w kontekście uwarunkowań środowiskowych i społeczno-gospodarczych. Publikacja ukazała się nakładem Wydawnictwa UMCS pod redakcją naukową dr. hab. Grzegorza Grzywaczewskiego, prof. UP – Dyrektora Centrum CeReClimEn. Premiera monografii odbyła się 26 września br. podczas VI Polskiego Kongresu Górniczego — jednego z najważniejszych wydarzeń branżowych w kraju. Pojawienie się publikacji na forum ogólnopolskim podkreśliło jej znaczenie nie tylko dla środowiska naukowego, ale również dla sektora wydobywczego i decydentów regionalnych.
Monografia jest rezultatem seminarium naukowego pod tym samym tytułem, które odbyło się 18 grudnia 2024 roku. Inicjatorem zarówno tego wydarzenia, jak i późniejszej publikacji był Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A., zaś organizatorem – Centrum CeReClimEn UMCS we współpracy z Radą Naukową ds. ochrony środowiska przy LW „Bogdanka”. Monografia stanowi interdyscyplinarne opracowanie zagadnień związanych z funkcjonowaniem spółki w kontekście zrównoważonego rozwoju. Zawiera trzynaście referatów pogrupowanych w pięć obszarów tematycznych, które ukazują złożoność relacji między przemysłem wydobywczym a środowiskiem naturalnym i lokalną społecznością.
Pierwsza jej część koncentruje się na analizie zmian stosunków wodnych w rejonie działalności „Bogdanki”. Drugi blok tematyczny poświęcony jest ocenie różnorodności biologicznej, zwłaszcza stanu cennych siedlisk przyrodniczych oraz analizie wpływu kopalni na lokalną faunę i florę. Trzecia część skupia się na problematyce odpadów wydobywczych i potencjale biomasy jako surowca wtórnego. Czwarty blok dotyczy relacji między „Bogdanką” a otoczeniem społeczno-gospodarczym. Ostatnia część monografii stanowi próbę spojrzenia na działalność kopalni z szerszej, systemowej perspektywy.
Autorami opracowań są uznani eksperci reprezentujący kilkanaście różnorodnych i renomowanych instytucji — od uczelni wyższych, przez instytuty badawcze, po jednostki zajmujące się ochroną środowiska i gospodarką przestrzenną. Monografia została wzbogacona o przedmowę prof. dr. hab. Krzysztofa Galosa, Głównego Geologa Kraju, oraz Zbigniewa Stopy, Prezesa LW „Bogdanka” S.A. – co nadaje jej dodatkowy wymiar ekspercki i strategiczny. Całość stanowi cenne źródło wiedzy dla naukowców, praktyków oraz decydentów zainteresowanych odpowiedzialnym rozwojem sektora wydobywczego. Publikacja wnosi istotny wkład do dyskusji nad przyszłością zrównoważonego rozwoju regionu oraz rolą przemysłu w kształtowaniu relacji ze środowiskiem naturalnym. Jest także przykładem owocnej współpracy nauki z sektorem gospodarczym.
Tekst i zdjęcia: Magdalena Kozak-Siemińska
