atraKcJE LUBLINA
STARE MIASTO
Stare Miasto w Lublinie charakteryzuje się średniowiecznym układem urbanistycznym, mnogością zabytków architektury z różnych okresów zachowanych w historycznym kształcie oraz bogactwem ornamentyki renesansowych kamienic. Na obszarze prawie 1 km2 znajduje się ponad 100 zabytków: pozostałości murów miejskich (Brama Krakowska i Grodzka oraz Baszta Gotycka), bogato zdobione kamienice, Trybunał Koronny, Archikatedra, Wieża Trynitarska, Kościół Dominikanów, Teatr Stary i Plac “Po Farze”. Lubelskie Stare Miasto wpisane jest na listę Pomników Historii.
Do najważniejszych zabytków Starego Miasta w Lublinie należą:
Brama Krakowska
Brama Krakowska jest jednym z symboli miasta. Została wybudowana w XIV wieku wraz z murami miejskimi. Mury obronne przylegały do bramy po obu jej stronach – północnej i południowej. Swoją nazwę zawdzięcza historycznemu szlakowi, który prowadził z Krakowa przez Lublin do Wilna.
Obecny wygląd bramy jest wynikiem prac konserwatorskich i budowlanych z lat 1959-64. W ich wyniku przywrócono jej historyczny wygląd, a wnętrze zaadaptowano na potrzeby Muzeum Historii Miasta Lublina.
Wieża Trynitarska
Wieża Trynitarska była niegdyś bramą w zabudowaniach kolegium jezuickiego przylegającego do murów miejskich. 60-metrowa wieża zaczęła górować nad miastem dopiero po przebudowie w 1819 roku według projektu Antonio Corazziego. Ostatni remont, w latach 1975-1978, przeprowadzono na potrzeby Muzeum Archidiecezjalnego, które ma swoją siedzibę w tym miejscu do dnia dzisiejszego. Na jej ostatnim piętrze znajduje się taras widokowy, z którego można podziwiać panoramę Lublina. Aby się tam dostać trzeba pokonać aż 207 schodków.
Plac po Farze
Nazwa placu pochodzi od pierwszego zbudowanego w murach miasta kościoła parafialnego pw. św. Michała Archanioła, zwanego Farą. Według podań, w XIII w., wzniósł go Leszek Czarny w podzięce za zwycięstwo nad Jadźwingami. Ze względu na zły stan budynku, Farę rozebrano w 1857 r. Znaczną część wyposażenia kościoła przeniesiono do ówczesnej katedry, a dzisiejszej Archikatedry Lubelskiej. Makietę kościoła oraz rekonstrukcję jego fundamentów można obecnie oglądać na Placu po Farze. Jest to efekt prac rewitalizacyjnych prowadzonych na początku XXI w.
Warty uwagi jest także roztaczający się ze skraju placu Po Farze widok na wschodnią część Lublina, nad dolinę, gdzie spotykają się trzy rzeki: Bystrzyca, Czechówka i Czerniejówka. Na lewo wznosi się wzgórze Czwartek z kościołem pw. św. Mikołaja. Z tego miejsca widać też Zamek Lubelski z donżonem i kaplicą pw. Trójcy Świętej.
Archikatedra Lubelska
Kościół Świętych Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty został zbudowany w latach 1586-1604 dla zakonu jezuitów. Projektantem kościoła był Giovanni Maria Bernardoni, który częściowo wzorował go na rzymskiej siedzibie jezuitów – świątyni Il Gesu. W XVIII wieku Józef Meyer ozdobił wnętrze pięknymi malowidłami przedstawiającymi sceny z Biblii. Jezuicka świątynia stała się katedrą w 1805 roku, po utworzeniu diecezji lubelskiej. W prezbiterium znajduje się XVII-wieczny ołtarz wykonany z czarnej gruszy libańskiej oraz dwa barokowe obrazy: Ostatnia Wieczerza i Uczta Heroda. W lewym ołtarzu bocznym wisi przedstawienie Matki Bożej Płaczącej. 3 lipca 1949 r. obraz płakał krwawymi łzami, które zostały zebrane i umieszczone w jednym z kamieni w koronie Maryi. W archikatedrze znajduje się wiele przedmiotów przeniesionych do niej w XIX wieku z kościoła św. Michała. Do zwiedzania udostępnione są również krypty. Znajdują się w nich grobowce zmarłych biskupów lubelskich. Wejście do krypt znajduje się wewnątrz katedry.
Trybunał Koronny
Pierwotny budynek ratusza, o formie gotyckiej, został wzniesiony w XIV wieku i był drewniany. Kolejny budynek na tym terenie został wykonany z cegły w stylu gotyckim. Pierwsza przebudowa w pierwszej połowie XVI wieku nadała mu renesansowy wygląd – budynek zwieńczono attyką i dodano zewnętrzną klatkę schodową prowadzącą na pierwsze piętro. Po pożarze Lublina w 1575 roku nastąpiła kolejna przebudowa ratusza. Przebudowany w stylu renesansowym budynek miał przypominać ratusze w Sandomierzu i Tarnowie. Od 1578 roku, decyzją króla Stefana Batorego, budynek pełnił funkcję Trybunału Koronnego. Dziś w budynku dawnego Trybunału Koronnego mieści się Pałac Ślubów, a w Sali Wielkiej odbywają się koncerty i spotkania. W piwnicach (dawnej winiarni i więzieniu) mieści się Lubelska Trasa Podziemna.
Zamek Lubelski
Walory naturalne zadecydowały, że prawdopodobnie już w VI w. powstała tu wczesnośredniowieczna osada o charakterze obronnym. Gotycki zamek został wzniesiony wzgórzu w I poł. XIV w. przez króla Kazimierza Wielkiego. W 1569 r. w murach zamku obradował sejm, na którym podpisano akt unii polsko-litewskiej – Unię Lubelską. W XVII w., w wyniku wojen, zamek uległ zniszczeniu i ostatecznie został rozebrany w XVIII w. Z dawnego zespołu zamkowego do dzisiaj zachowała się tylko XIII-wieczna romańska wieża zwana donżonem, gotycka kaplica pw. Świętej Trójcy oraz fragment gotyckiej baszty zwanej żydowską. W latach 1824-1826, z inicjatywy S. Staszica i wg projektu S. Stompfa, wzniesiono na wzgórzu nową budowlę w stylu neogotyku angielskiego, przeznaczoną na więzienie kryminalne Królestwa Kongresowego. Funkcję więzienia zamek pełnił przez 128 lat. Po likwidacji więzienia w 1954 r. i przeprowadzeniu prac remontowych zamek przeznaczono na cele kultury. Od 1957 roku jest siedzibą główną Muzeum Lubelskiego, założonego w 1906 r.
Plac Litewski
Plac Litewski został usytuowany na terenie dawnego przedmieścia zwanego Krakowskim, stanowiącego przedpole bramy miejskiej prowadzącej na stary trakt krakowski. Stronę północną placu stanowią dawne posesje Potockich, Sanguszków i Czartoryskich, natomiast południową zabudowania kapucynów.
Na Placu Litewskim znajdują się pomniki Marszałka Józefa Piłsudskiego, Nieznanego Żołnierza i Konstytucji 3 Maja oraz obelisk upamiętniający podpisanie aktu Unii Polsko-Litewskiej w 1569 r.
W roku obchodów 700-lecia Miasta Lublin Plac Litewski został na nowo otwarty. W sercu miasta stworzona została enklawa zarówno dla mieszkańców, jak i turystów. Powstała nowa fontanna multimedialna (woda, światło, dźwięk, obraz i lasery), dzięki której wieczorami można podziwiać wyjątkowe widowiska.
Muzeum Wsi Lubelskiej
Muzeum położone jest w malowniczej dolinie rzeki Czechówki. Jest jednym z największych skansenów w Polsce. Ekspozycja muzealna, obejmująca bogatą kolekcję obiektów architektonicznych i eksponatów, prezentuje różnorodność kulturową województwa, odzwierciedlając zróżnicowanie krajobrazowe i etnograficzne Lubelszczyzny (Wyżyny Lubelskiej, Roztocza, Powiśla Lubelskiego, Podlasia i Nadbuża, sektorów dworskich i miast prowincjonalnych).
Muzeum Państwowe na Majdanku
Najstarsze w Europie muzeum upamiętniające ofiary II wojny światowej. Powstało jesienią 1944 roku na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego, powszechnie znanego jako Majdanek.
Muzeum zajmuje obszar 90ha, na którym znajduje się około 70 obiektów historycznych, w tym związanych z masową eksterminacją ludności. W jednym z baraków prezentowana jest multimedialna wystawa “Więźniowie Majdanka”.
Zwiedzanie muzeum jest bezpłatne.
Plac Litewski
Plac Litewski został usytuowany na terenie dawnego przedmieścia zwanego Krakowskim, stanowiącego przedpole bramy miejskiej prowadzącej na stary trakt krakowski. Stronę północną placu stanowią dawne posesje Potockich, Sanguszków i Czartoryskich, natomiast południową zabudowania kapucynów.
Na Placu Litewskim znajdują się pomniki Marszałka Józefa Piłsudskiego, Nieznanego Żołnierza i Konstytucji 3 Maja oraz obelisk upamiętniający podpisanie aktu Unii Polsko-Litewskiej w 1569 r.
W roku obchodów 700-lecia Miasta Lublin Plac Litewski został na nowo otwarty. W sercu miasta stworzona została enklawa zarówno dla mieszkańców, jak i turystów. Powstała nowa fontanna multimedialna (woda, światło, dźwięk, obraz i lasery), dzięki której wieczorami można podziwiać wyjątkowe widowiska.
Muzeum Wsi Lubelskiej
Muzeum położone jest w malowniczej dolinie rzeki Czechówki. Jest jednym z największych skansenów w Polsce. Ekspozycja muzealna, obejmująca bogatą kolekcję obiektów architektonicznych i eksponatów, prezentuje różnorodność kulturową województwa, odzwierciedlając zróżnicowanie krajobrazowe i etnograficzne Lubelszczyzny (Wyżyny Lubelskiej, Roztocza, Powiśla Lubelskiego, Podlasia i Nadbuża, sektorów dworskich i miast prowincjonalnych).
Muzeum Państwowe na Majdanku
Najstarsze w Europie muzeum upamiętniające ofiary II wojny światowej. Powstało jesienią 1944 roku na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego, powszechnie znanego jako Majdanek.
Muzeum zajmuje obszar 90ha, na którym znajduje się około 70 obiektów historycznych, w tym związanych z masową eksterminacją ludności. W jednym z baraków prezentowana jest multimedialna wystawa “Więźniowie Majdanka”.
Zwiedzanie muzeum jest bezpłatne.